Niepodporządkowanie się poleceniu zatrzymania pojazdu przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego może stanowić zarówno wykroczenie, jak i przestępstwo – w zależności od okoliczności zdarzenia. Przestępstwo określa art. 178b Kodeksu karnego, który stanowi, że kto, pomimo wydania polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego – niezależnie od tego, czy znajduje się ona przy drodze, czy porusza się pojazdem, statkiem wodnym lub powietrznym – przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych, nie zatrzymuje pojazdu niezwłocznie i kontynuuje jazdę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. To poważny czyn, który wiąże się z ucieczką przed kontrolą, najczęściej interpretowaną jako celowe działanie kierującego w celu uniknięcia odpowiedzialności, na przykład za jazdę pod wpływem alkoholu, bez uprawnień czy kradzionym pojazdem. W przeciwieństwie do tego art. 92 § 2 Kodeksu wykroczeń przewiduje odpowiedzialność za niepodporządkowanie się poleceniu zatrzymania pojazdu wydanemu przez osobę uprawnioną do kontroli, lecz bez dalszej ucieczki. Chodzi tu zazwyczaj o sytuacje, gdy kierowca nie zauważył wezwania do zatrzymania, zignorował je w sposób niezbyt drastyczny lub zrobił to w zamiarze uniknięcia kontroli, ale bez kontynuowania ucieczki w sensie dynamicznym. W takim przypadku czyn jest wykroczeniem i w praktyce najczęściej kończy się mandatem.
Art. 178b. Kto, pomimo wydania przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, poruszającą się pojazdem lub znajdującą się na statku wodnym albo powietrznym, przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych, polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego nie zatrzymuje niezwłocznie pojazdu i kontynuuje jazdę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Ustawa z dnia 6 czerwca1997 r. – Kodeks karny
Podstawową różnicą pomiędzy tymi dwoma regulacjami jest zatem stopień społecznej szkodliwości czynu i zamiar sprawcy. Przestępstwo z art. 178b Kodeksu karnego wymaga kontynuowania jazdy mimo wyraźnych i jednoznacznych sygnałów do zatrzymania, co traktowane jest jako świadoma próba ucieczki, natomiast wykroczenie ma charakter incydentalny i niekoniecznie musi być wynikiem złej woli kierowcy. W obu przypadkach istotne jest, że polecenie zatrzymania może być wydane przez funkcjonariusza zarówno z radiowozu znajdującego się w ruchu – z wykorzystaniem sygnałów świetlnych i dźwiękowych – jak również przez policjanta znajdującego się przy drodze, posługującego się tzw. tarczą do zatrzymywania pojazdów. W przypadku bardziej zaawansowanych technologicznie radiowozów możliwe jest również przekazanie komunikatu o konieczności zatrzymania poprzez tablice świetlne zamontowane w pojeździe. Mimo że forma sygnału może być różna, kluczowe pozostaje to, że kierowca musi go dostrzec i zareagować natychmiastowym zatrzymaniem pojazdu. Brak tej reakcji może mieć daleko idące konsekwencje – od zwykłego mandatu aż po odpowiedzialność karną i surową karę pozbawienia wolności.
Art. 92. § 2. Kto w celu uniknięcia kontroli nie stosuje się do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu, podlega karze aresztu albo grzywny.
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń
Oceniając oba czyny, sądy i organy ścigania biorą pod uwagę przede wszystkim charakter zachowania kierującego – jego intensywność, uporczywość i potencjalne zagrożenie dla innych uczestników ruchu. Jeżeli zachowanie przybiera postać ucieczki przed pościgiem, ignorowania licznych sygnałów i kontynuowania jazdy mimo oczywistego polecenia zatrzymania, mamy do czynienia z przestępstwem z art. 178b k.k. W przypadkach mniej drastycznych, ograniczających się do jednorazowego niezastosowania się do polecenia bez eskalacji sytuacji, możliwe jest zakwalifikowanie czynu jako wykroczenia z art. 92 § 2 k.w.
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeżeli interesują Ciebie zagadnienia związane z ruchem drogowym lub kwestiami prawnymi kodeksu wykroczeń i chcesz być na bieżąco, możesz zasubskrybować powiadomienia o nowych artykułach; komentuj, zadawaj pytania dotyczące interesujących Cię zagadnień. Zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Treści z serwisu mandatownik.pl mają na celu polepszenie znajomości przepisów ruchu drogowego i kodeksu wykroczeń. Informacje tutaj zawarte nie są ostateczną wykładnią i mają jedynie charakter informacyjno-edukacyjny. Autor treści nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w serwisie mandatownik.pl.
Pozostaw komentarz