Wyrzucanie śmieci, odpadów, kamieni, złomu lub innych nieczystości na tereny, które nie należą do sprawcy, stanowi wykroczenie opisane w art. 174 § 2 Kodeksu wykroczeń. Przepis ten odnosi się w szczególności do przypadków, gdy takie materiały są porzucane na gruntach polnych, które – zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r. – obejmują użytki rolne, takie jak grunty orne, łąki trwałe, pastwiska trwałe, sady, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami oraz grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych. Wyrzucanie nieczystości na takie tereny, nawet jeśli sprawca uznaje je za „puste” lub „niczyje”, stanowi czyn zabroniony, jeżeli nie jest ich właścicielem.
Art. 2. Ust. 1. – Gruntami rolnymi, w rozumieniu ustawy, są grunty:
1) określone w ewidencji gruntów jako użytki rolne;
2) pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, służącymi wyłącznie dla potrzeb rolnictwa;
3) pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu;
3a) pod budynkami, budowlami i urządzeniami wchodzące w skład biogazowni rolniczej spełniającej warunki określone w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie bio-gazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu (Dz. U. poz. 1597), a także grunty położone między tymi budynkami, budowlami i urządzeniami lub w bezpośrednim ich sąsiedztwie, tworzące zorganizowaną całość gospodarczą, w tym zajęte pod dojazdy, place składowe, postojowe i manewrowe, śmietniki, miejsca magazynowania odpadów i ogrodzenia, o ile ich łączna powierzchnia nie jest większa niż 1 ha i wchodzą one w skład gospodarstwa rolnego;
4) pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych;
5) parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi, w tym również pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi;
6) rodzinnych ogrodów działkowych i ogrodów botanicznych;
7) pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi;
8) zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa;
9) torfowisk i oczek wodnych;
10) pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych.Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych
W ten sam sposób zabronione jest wyrzucanie odpadów w lasach, przy drogach, na łąkach czy cudzych działkach. Grunty leśne, jak określa art. 2 ust. 2 tej samej ustawy, to lasy w rozumieniu ustawy o lasach, grunty przeznaczone do zalesienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz inne grunty związane z gospodarką leśną. Niezależnie więc od tego, czy chodzi o działkę rolną, leśną czy nawet pas drogowy, każdorazowe porzucanie odpadów na cudzym terenie – bez zgody właściciela – może być kwalifikowane jako wykroczenie.
Art. 2. Ust. 2. Gruntami leśnymi, w rozumieniu ustawy, są grunty:
1) określone jako lasy w przepisach o lasach;
2) zrekultywowane dla potrzeb gospodarki leśnej;
3) pod drogami dojazdowymi do gruntów leśnych.Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych
Czyn ten może przyjmować różne formy, od wyrzucania pojedynczych worków ze śmieciami po wywożenie gruzu, starych mebli, części samochodowych lub padliny. Niezależnie od ilości i rodzaju nieczystości, istotne jest, że są one umieszczane na gruncie, który nie należy do sprawcy. Warto również zauważyć, że odpowiedzialność obejmuje nie tylko sprawcę samego czynu, ale także osoby, które usiłowały popełnić takie wykroczenie, podżegały do niego lub pomagały w jego dokonaniu. Co więcej, możliwe jest orzeczenie obowiązku przywrócenia gruntu do stanu poprzedniego – czyli usunięcia wyrzuconych nieczystości i naprawienia wyrządzonych szkód.
Wykroczenie
Wyrzucenie odpadów na nienależący do sprawcy grunt, tj. o czyn z art. 174 § 2 kw
Kwalifikacja prawna
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń
Art. 154. § 2. Kto na nienależący do niego grunt polny wyrzuca kamienie, odpady, złom lub padlinę niebędące odpadami lub inne nieczystości,
podlega karze grzywny nie niższej niż 500 złotych.
§ 2a. Usiłowanie wykroczenia określonego w § 2 oraz podżeganie do niego i pomocnictwo są karalne.
§ 2b. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 2 można orzec obowiązek przywrócenia do stanu poprzedniego.
§ 3. Jeżeli czyn godzi w mienie osoby najbliższej, ściganie następuje na żądanie pokrzywdzonego.
Wysokość mandatu
Za wyrzucanie odpadów, kamieni, złomu, padliny lub innych nieczystości na grunt polny, który nie należy do sprawcy, przewidziana jest kara grzywny, która nie może być niższa niż 500 złotych. Ustawodawca wprowadził w tym przypadku tzw. dolną granicę kary, co oznacza, że sąd lub organ prowadzący postępowanie nie może orzec grzywny niższej niż wskazana kwota.
Wysokość grzywny ustalana jest indywidualnie i zależy od okoliczności konkretnej sprawy, w szczególności od skali zaśmiecenia, rodzaju i ilości porzuconych odpadów, a także ewentualnych skutków dla środowiska oraz postawy sprawcy po ujawnieniu czynu. Na przykład porzucenie worka z odpadami komunalnymi może być oceniane łagodniej niż wywiezienie na czyjąś działkę kilku ton gruzu czy substancji niebezpiecznych dla przyrody.
Oprócz samej grzywny, w razie popełnienia wykroczenia sąd może orzec obowiązek przywrócenia gruntu do stanu poprzedniego. Oznacza to, że sprawca może być zobowiązany do uprzątnięcia terenu i usunięcia wszystkich wyrzuconych odpadów na własny koszt. W niektórych przypadkach może to wiązać się z dodatkowymi nakładami finansowymi i logistycznymi, zwłaszcza gdy porzucone odpady wymagają specjalistycznego transportu lub utylizacji.
Charakter wykroczenia
Wykroczenie może być popełnione umyślnie lub nieumyślnie i ma charakter powszechny.
Uprawnienia mandatowe
Policja, Straż Miejska
Pozostaw komentarz